Туркийн газар хөдлөлтийн дараах эрэн хайх, аврах ажиллагаанд ноход хамгийн их дэм үзүүлэн ажиллаж байгаа. Дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн эрэлч ноход, аврагчдын хамт нуранги дор гацсан олон, олон хүний амийг аварч байгаа билээ. Чимээгүй баатрууд, дөрвөн хөлтэй баатар гэх мэтээр эрэл нохдын гавьяаг дэлхийн хэвлэлүүд онцлон бичиж байна.
Эрэлч нохой хүний хөлс, даавар, цус, ялгадас, тэр ч байтугай хүний амьсгалыг үнэрлэж чаддаг. Тэд нурангин дор хэвтэж буй хэн нэгнийг үнэрлэж мэдвэл, тэр газар дээр нь хуцаж, савардах, сүүлээ хөдөлгөх гэх мэтээр хүмүүст дохио өгөх бөгөөд аврах албаныхан дахин өөр нэг нохойгоор үнэрлүүлэн оношийг батласны дараа малтлага хийж эхэлдэг байна. Мэдээж хүн олсон, ажлаа онц гүйцэтгэсэн нохойд хоол, тоглоом өгөх зэргээр урамшуулна.
Ноход хүмүүсээс 10,000 дахин илүү үнэртэх, 50 дахин илүү сонсгох чадвартай байдаг. Орчин үеийн ямар ч эрэн хайх робот нохойн чадвараас илүү гарч илрүүлж чадахгүй байгаа юм.
Тэгвэл ямар үүлдрийн ноход эрэн хайх, аврах ажиллагаанд хамгийн сайн бэ?
Мэргэжилтнүүд энэ асуултад Бельгийн малиноис, лабрадор, ретривер, хилийн колли зэрэг үүлдэр гэж санал нэгдэж байна. Швейцарийн REDOG төрийн бус байгууллагын Линда Хорнисбергерийн хэлснээр эдгээр нохойг сургахад маш амжилттай хурдан сурдаг ажээ. Мөн “Тэд ажилддаа дуртай, үргэлжлүүлэн олон цагаар ажиллаж чаддаг, биеийн хувьд дунд зэргийн хэмжээтэй, нурангин дээр сайн хөдөлж чаддаг давуу талтай байдаг гэнэ.
Энэ оны эхээр Финляндад явуулсан судалгаагаар Бельгийн малиноис үүлдрийн ноход нь танин мэдэхүйн тодорхой ур чадварын хувьд бусдаасаа хамгийн сайн, бусад үүлдрийнхтэй харьцуулахад онцгой ухаалаг гэдэг нь батлагджээ. Мөн Голден ретривер, хилийн колли, лабрадор зэрэг үүлдрийн ноход ч судлаачдын хийсэн туршилтанд сайн ажиллаж эрэн хайх, аврах ажиллагаанд тохиромжтой гэдгээ үзүүлсэн байна.
Дэлхийн олон орны аврагчид болон эрэлч нохдын хувьд нэлээн түвэгтэй, хүнд нөхцөл байдал Туркийн газар хөдлөлтийн дараа үүссэн гэж болно. Олон давхар барилгын нуранги, жижиг хөдөлгөөнөөр дахин нурах эрсдэлтэй барилга, олон тонн давхаралдсан хүнд нуранги дунд эрэл хийх нь урьд өмнөх гамшгийн ажиллагаануудаас хамгийн хэцүү нь байна гэж олон орны аврагчид онцолж байна. Ийм хүнд нөхцөл дунд харанхуй нүхэн дунд аврал хүлээн залбиран хэвтэх хүмүүст туслаж, нартыг харах заяа дахин олгоход эрэлч нохдын гавьяа яахын аргагүй хамгийн их байгаа билээ.
